Đây là một vấn đề mình đã đề cập rất nhiều với các học sinh của mình, đặc biệt những em mới tham gia học.Mình luôn luôn nói rằng, giáo viên dù có là bất cứ ai, Profile khủng cỡ nào thì vẫn chỉ là con người, và bọn mình không thể nào đảm bảo cho các bạn học mấy tháng sẽ xong trình độ này, trình độ kia. Yếu tố quyết định của việc bạn có học tốt hay học nhanh được hay không, phụ thuộc chủ yếu vào bản thân bạn. Còn dưới tư cách giáo viên, chúng mình sẽ chỉ hướng dẫn bạn, trả lời những câu hỏi mà bạn chưa biết hay đưa ra lời khuyên cho bạn mà thôi. Vậy làm thế nào để tự học? Chúng ta hãy cùng tham khảo những quan điểm dưới đây:
1. Từ bỏ tiếp thu kiến thức thụ động
Việc giảng dạy không chỉ riêng ngôn ngữ, mà cả những môn học khác ở Việt Nam nói chung đều theo hướng „Tầm sư học đạo“, có nghĩa là muốn học tốt thì phải tìm thầy/cô hay. Quan điểm này không sai, nhưng có lẽ các bạn quên rằng ở thời đại ngày nay, tất cả những thứ xung quanh ta đều có thể trở thành thầy của ta. Chúng ta có người chị vĩ đại Google, có sách báo, có Youtube, có Netflix, có mạng xã hội, có tất cả mọi thứ. Đừng chờ đến khi giáo viên giảng về một vấn đề rồi tiếp thu nó một cách thụ động qua giáo viên, đừng chờ đến khi giáo viên giao bài cho bạn rồi mới bắt đầu làm, đừng chờ giáo viên phải kiểm tra bài cũ để xem các bạn có hiểu bài hay không. Hãy tìm hiểu trước, hãy đọc trước, hãy có kiến giải cho riêng mình, và hãy đặt thật nhiều câu hỏi. Mình hay nói với các bạn học sinh, tôi sẽ trả lời đủ 1000 câu hỏi của các bạn, nhưng nếu câu hỏi là: „Em không biết gì chỗ này anh nói từ đầu được không?“, thì rất tiếc là mình sẽ không trả lời câu này. Việc học là của các bạn và cho tương lai các bạn, làm sao mà các bạn lại để mình có trách nhiệm với nó hơn cả các bạn được, phải không?
2. Hãy hiểu vấn đề, chứ đừng chỉ biết
Ở đây có một câu hỏi phổ biến là: „Vậy như thế nào là hiểu vấn đề?“. Ở đây mỗi người mỗi ý, nhưng theo quan điểm cá nhân của mình, hiểu được một vấn đề, có nghĩa là phải GIẢI THÍCH ĐƯỢC CHO NGƯỜI KHÁC HIỂU VẤN ĐỀ ĐÓ BẰNG NGÔN NGỮ CỦA BẠN. Như các bạn có thể thấy ở biểu đồ hình kim tự tháp phía trên, dạy người khác về một vấn đề là cách tốt nhất để bạn học hiểu vấn đề đó, trái lại với việc chỉ học từ trên lớp. Nếu bạn nào đã học với mình, chắc không còn lạ gì cái câu hỏi: „Bây giờ chúng ta có 4 cách, 3 trong số đó có vai trò đặc biệt quan trọng là Nominativ, Akkusativ và Dativ. Có ai biết tại sao chúng ta lại cần có 3 cách đó hay không?“. Với những câu hỏi kiểu như vậy, hoặc là bạn hiểu vấn đề, còn không thì bạn chỉ có thể nói vẹt lại là tiếng Đức có mấy cách và mỗi cách thì Artikel viết như nào mà thôi! Vì vậy, lời khuyên cho các bạn là hãy cố gắng giải thích ra cho bạn học và cho cả giáo viên nữa, rằng các bạn hiểu những thứ các bạn mới được học như thế nào. Điều này đồng nghĩa với việc rèn luyện thêm kĩ năng thuyết trình nữa đấy nhé! Và các bạn biết kĩ năng thuyết trình dùng cho phần thi nào rồi đấy xD!
3. Hãy bắt tay vào làm, chứ đừng chỉ nghĩ
Phương pháp thì mình luôn sẵn sàng đưa cho các bạn, tài liệu và kinh nghiệm cũng thế, nhưng có thực sự làm hay không, thì mình chịu và chỉ có các bạn mới biết được. Nhiều bạn rất hay có nghi ngờ rằng, liệu phương pháp này đúng không, liệu học thế có ăn thua gì không? Cái tình huống này thật ra khá giống mấy anh choai choai đang không biết có nên tỏ tình với crush hay không, vì sắp ra trường. Thế để mình nói luôn với các bạn quan điểm của mình: Thà bị từ chối hay là yêu xong thấy không hợp rồi chia tay, còn dễ chịu hơn là không bao giờ dám nói ra xong rồi lại tiếc. Việc học cũng vậy, không có phương pháp nào là tối ưu cho tất cả mọi người, nhưng các bạn có quyền thử nghiệm và thay đổi nếu cần cơ mà. Ai bắt các bạn phải học như thế mãi đâu? Nhưng ít nhất phải trải nghiệm và thật sự làm trong một khoảng thời gian đủ dài thì bạn mới đủ thông tin để đánh giá một cách làm chứ, phải vậy không? Thế nên, nếu thấy cách làm gì đó hay và nghĩ rằng có thể nó sẽ mang lại gì đó, hãy làm nó đi đã. Có một câu mình thấy rất hay liên quan đến công việc: „Nếu các bạn cảm thấy không thích công việc mình đang làm, hãy từ bỏ nó, hoặc là yên lặng và làm tiếp!“
4. Hãy viết thật nhiều
Đúng vậy, như mình đã nói, ngôn ngữ đối với mình là công cụ giao tiếp. Mà đã là công cụ, nếu không được đưa ra sử dụng thường xuyên, lẽ đương nhiên là công cụ đó sẽ nhanh chóng cùn mòn và kém hiệu quả trong công việc. Việc viết ra bằng tiếng Đức giúp chúng ta rèn luyện cùng lúc một loạt những thứ sau đây: sức sáng tạo, tư duy logic, khả năng chọn lọc, kĩ năng trình bày, tính cẩn thận và đương nhiên là cả ngữ pháp tiếng Đức nữa. Tương tự như một bài viết bàn về kĩ năng nói, mình luôn muốn mọi người hãy là chính mình khi viết. Cụ thể là, hãy viết như cách bạn suy nghĩ, và hãy tập luyện để những gì bạn viết ra có sự liên kết chặt chẽ với nhau, trước khi để ý đến việc dùng từ hay, từ khó hay các loại Redemittel. Mình không phủ nhận việc học nhiều từ hay và các loại Redemittel giống như người Đức sẽ làm bài viết của các bạn hay và “deutsch” hơn rất nhiều. Tuy nhiên, xin đừng học thuộc lòng 1 đống Redemittel cho sẵn và cố gắng hình thành nội dung bài viết sao cho nhét được thật nhiều Redemittel vào để lấy điểm cao. Hãy hình thành nội dung bài viết một cách tự nhiên và dùng Redemittel vào những vị trí mà bạn cho là phù hợp, hoặc nếu chưa biết, hãy cứ viết theo cách của bạn. Có rất nhiều sự hỗ trợ từ khắp nơi có thể giúp các bạn chỉnh sửa lại cách viết cho tốt hơn (Deutsch mit Kobe chả hạn xD). Quan trọng nhất, mình nhắc lại, là các bạn phải viết ra, càng nhiều càng tốt. Đừng sung sướng khi nhìn thấy bài viết mẫu của người khác nữa. Các bạn có thể học thuộc 40-50 bài viết mẫu để vượt qua 1 kì thi, nhưng các bạn không thể nào học thuộc cả cái ngôn ngữ này cũng như những tình huống trong cuộc sống để mà đem ra dùng khi sang Đức. Lúc đó, mình tin các bạn sẽ hối hận vì đã không dùng thời gian, sức lực và cả tiền bạc một cách hợp lý hơn đấy!
Tác giả: Kobe
Minh họa: Bích Diệu