Lời khuyên cho các kì thi

Phần 1 Trình độ C1 là một trình độ không dễ đạt đến trong hầu hết mọi ngôn ngữ mà chúng ta học, và tiếng Đức cũng không phải ngoại lệ. Có một điều mình cần khẳng định ngay từ đầu: không có kì thi ở trình độ C1 nào là “dễ đỗ” cả! Trình độ C1 đòi hỏi các bạn sử dụng ngôn ngữ ở mức tiệm cận hoàn hảo, tức là có khả năng hiểu hầu hết các chủ đề mà các bạn gặp trong cuộc sống cũng như hầu như không còn gặp khó khăn trong việc diễn đạt quan điểm của bản thân. Các bạn cần phải làm việc chăm chỉ và cực kì kỉ luật nếu muốn đạt được cái đích đó. Tuy vậy, chúng ta có khá nhiều kì thi cho trình độ này. Vì thế, trong bài viết hôm nay, mình muốn mang đến cho các bạn góc nhìn, đánh giá chủ quan của mình về các kì thi này (mọi đánh giá của mình chỉ mang tính tham khảo). 1. Goethe-Zertifikat C1 Đây chắc chắn là kì thi được nhiều người biết đến nhất và cũng phổ biến nhất ở Việt Nam. Kì thi được viện Goethe khuyên chỉ dành cho các thí sinh trên 16 tuổi vì ngoài hiểu biết về ngôn ngữ, kì thi cũng đòi hỏi mức độ hiểu biết nhất định về các chủ đề xã hội dành cho người lớn (ví dụ như công việc, sự nghiệp, phân biệt đối xử nam-nữ,…) hay hiểu biết sâu về một số đề tài nóng (ví dụ như bảo vệ động vật, nguồn năng lượng thay thế,…). Mức độ từ vựng: Cá nhân mình thấy từ vựng trong các kì thi của viện Goethe thường khá gần gũi và văn phong sử dụng cũng dễ hiểu. Dĩ nhiên, các bạn sẽ luôn gặp từ mới, nhưng mình cảm thấy, kì thi của viện Goethe sẽ không khiến các bạn gặp quá nhiều khó khăn chỉ vì gặp một vài từ mà các bạn chưa bao giờ nhìn thấy. Tuy vậy, vì quá thiên về các chủ đề văn hóa và xã hội nên Goethe-Zertifikat C1 thỉnh thoảng sẽ gây khó cho các bạn không có hứng thú tìm hiểu về các chủ đề này hoặc không học các chuyên ngành liên quan, nói cách khác là các bạn nam hoặc các bạn định hướng học kĩ thuật. Chấm điểm: B Độ khó chung: Vì là kì thi riêng cho 1 trình độ duy nhất và số người tham gia thi mỗi lần cũng không nhiều, khá dễ hiểu khi các giám khảo chấm thi Goethe-Zertifikat C1 trông đợi khá nhiều ở thí sinh. Tiêu chí chấm điểm thì mình không muốn bàn tới trong bài viết này vì quá dài. Do vậy, mình sẽ chỉ đơn giản là chấm điểm cho độ khó kì thi này: C Giá trị: Nếu các bạn có mục tiêu trở thành giáo viên dạy tiếng Đức hay theo đuổi các công việc liên quan tiếng Đức, Goethe-Zertifikat C1 sẽ là một chứng chỉ có giá trị. Chẳng hạn bạn có thể đăng kí tham gia khóa đào tạo giáo viên tiếng Đức của viện Goethe với chứng chỉ này. Việc chứng chỉ ghi rõ ràng trình độ C1 cũng là một điểm cộng giúp CV của các bạn trông đẹp hơn. Tuy nhiên, không có quá nhiều trường đại học chấp nhận cho các bạn vào thẳng và cũng hầu như không có trường dự bị nào đồng ý miễn cho các bạn môn tiếng Đức trong quá trình học với Goethe-Zertifikat C1. Danh sách các trường đại học chấp nhận Goethe-Zertifikat C1 các bạn có thể xem tại đây: https://www.goethe.de/resources/files/pdf168/aktualisiert-goethe-zertifikate-anerkennung_gz-c15.pdf. Còn về dự bị đại học, đến thời điểm này mình mới chỉ biết Studienkolleg Darmstadt chấp nhận Goethe-Zertifikat C1. Xét đến độ khó của kì thi này, rõ ràng đây không phải là phương án quá hợp lý cho các bạn muốn sang Đức du học. Chấm điểm: C 2. Test Deutsch als Fremdsprache (TestDaF) Điều khiến mình ngạc nhiên là không có quá nhiều bạn có ý định thi TestDaF hay thậm chí là biết đến sự tồn tại của kì thi này, dù nó đã được tổ chức ở cả Hà Nội và Sài Gòn từ rất lâu rồi. Đây là kì thi đặc thù được sử dụng để làm tiêu chuẩn xét đầu vào về ngôn ngữ cho việc học đại học tại Đức. Do đó, các chủ đề trong kì thi này sẽ hướng nhiều đến việc học đại học ở Đức (tùy chuyên ngành nhưng thường là các chủ đề liên quan đến cả khoa học và xã hội), các kĩ năng được kiểm tra cũng là các kĩ năng cơ bản khi học đại học (nghe thuyết trình dài, viết biên bản,…). TestDaF là 1 kì thi đa trình độ với các mức điểm đỗ rải từ B2 đến cuối C1. Mức độ từ vựng: Như đã nói ở trên, với việc mở rộng chủ đề cần quan tâm, đặc biệt các chủ đề khoa học thì cần đi sâu để hiểu chi tiết nhiều hơn là hiểu tổng thể, mình đánh giá độ khó về từ vựng của TestDaF cao hơn Goethe-Zertifikat một bậc. Chấm điểm: C Độ khó chung: TestDaF được chia ra làm 2 kì thi riêng biệt: kì thi trên giấy truyền thống (papierbasiert) và kì thi trên máy tính (digital). Mình cũng không hiểu tại sao nhưng thật sự là kì thi trên máy tính khó hơn kì thi trên giấy rất nhiều (cả về từ vựng lẫn dạng bài), mà giá trị 2 kì thi là hoàn toàn như nhau (các bạn biết nên chọn gì rồi đấy). Ngoài ra, vì là kì thi đa trình độ nên mức độ kì vọng của giám khảo cũng sẽ không quá cao như đối với Goethe-Zertifikat C1. Tuy nhiên, có một điểm đặc biệt mà các bạn cần chú ý là kì thi TestDaF dù dạng nào thì cũng đều không thi nói bằng giao tiếp trực tiếp. Thay vào đó, các bạn sẽ được giao tình huống và nói vào máy ghi âm để gửi sang Đức chấm. Điều này sẽ giúp một số bạn đỡ sợ hơn là nói với giám khảo, nhưng cũng khiến một số bạn cảm thấy không quen khi đã quen nói tiếng Đức thông qua giao tiếp bình thường. Nói chung, ở đây mình sẽ chấm điểm kì thi trên giấy thôi nhé: B Giá trị: Cá nhân mình thấy đây là một kì thi rất rất hay. Với mức điểm đạt đầu tiên là TDN3, các bạn có thể dùng nó để thay thế hoàn toàn cho Goethe-Zertifikat B2 (dù là để xin Zulassung vào đại học hay xin visa ở đại sứ quán). Mức điểm đạt tiếp theo là TDN4 với độ khó cuối B2 đầu C1 sẽ giúp các bạn được nhận trực tiếp vào hầu hết các trường đại học và được miễn môn tiếng Đức ở hầu hết các trường dự bị đại học. Mức điểm đạt cao nhất là TDN5 với độ khó cuối C1 sẽ chỉ có tác dụng làm bằng các bạn trông đẹp hơn chứ về giá trị sử dụng thực tế thì không khác gì so với TDN4. Với mức lệ phí thi khá rẻ (100 Euro) và đã được tổ chức từ lâu tại Việt Nam, mình nghĩ đây là sự lựa chọn tốt nhất cho những bạn định hướng sang du học bậc đại học ở Đức. Để nói thêm một chút về việc miễn môn tiếng Đức ở dự bị đại học. Các bạn vẫn phải thi đầu vào (Aufnahmeprüfung) bình thường, tuy nhiên các bạn không cần tham gia bất kì giờ học tiếng Đức nào tại trường (thường chiếm khoảng 20-30% tổng thời gian học) và không cần tham gia thi kì thi kết thúc dự bị đại học (Feststellungsprüfung) cho môn tiếng Đức. Cá nhân mình đánh giá việc đạt điểm tổng kết 1.0 (tức toàn bộ điểm quá trình lẫn điểm thi kết thúc đều tối đa) là khá khó nhằn, đặc biệt với các bạn có thiên hướng học kĩ thuật (T-Kurs). Nếu các bạn muốn đăng kí vào học ở một số trường lớn với tỉ lệ chọi cao, việc các bạn đạt điểm tổng kết cao nhất có thể ở dự bị đại học sẽ đóng một vai trò rất lớn. Bỏ qua môn tiếng Đức vừa giúp các bạn tránh việc bị kéo điểm, vừa giúp các bạn có thêm thời gian cho các môn còn lại. Nói chung, đánh giá của mình cho giá trị của kì thi TestDaF sẽ là: A 3. Das Deutsche Sprachdiplom der Kultusministerkonferenz – Stufe 2 (DSD II) Đây là kì thi đặc biệt chỉ hướng tới đối tượng là học sinh trung học. Do vậy, các chủ đề được đề cập trong kì thi này hầu như sẽ chỉ hướng đến lứa tuổi từ 12-16 (tương tự “Goethe-Zertifikat B2 für Jugendliche”). Để có thể được tham gia thi DSD II với độ khó B2-C1, các bạn phải vượt qua được kì thi DSD I có độ khó A2-B1. Điểm trừ khá lớn là kì thi DSD chỉ được tổ chức nội bộ tại THPT Việt Đức và THPT Chuyên Ngoại ngữ và không cho phép thí sinh tự do đăng ký. Mức độ từ vựng: Như đã nói phía trên, với việc hướng tới đối tượng là thí sinh nhỏ tuổi, rất nhiều chủ đề dành cho người lớn sẽ được bỏ qua và do đó, mức độ từ vựng của DSD II sẽ dễ hơn so với 2 kì thi phía trên khá nhiều. Chấm điểm: A Độ khó chung: Về cơ bản, DSD II cũng hướng tới đối tượng là các bạn muốn sang Đức học đại học nên các kĩ năng được kiểm tra cũng sẽ tương tự như TestDaF. Tuy vậy, với đối tượng là các bạn còn trẻ nên độ khó chung của DSD II theo mình là dưới TestDaF một bậc: Chấm điểm: A Giá trị: Tương tự TestDaF, các bạn cũng có thể xin Zulassung và làm các thủ tục liên quan đến sứ quán với mức điểm đạt B2 của DSD II. Còn với mức điểm đạt C1 thì các bạn cũng sẽ được nhận trực tiếp vào hầu hết các trường đại học và được miễn môn tiếng Đức tại hầu hết các trường dự bị đại học. Về cơ bản, đây sẽ là phương án tuyệt vời nhất cho các bạn học sinh 2 trường THPT nói trên. Đáng ra mình sẽ chấm điểm A cho kì thi này, nhưng vì không phải ai cũng được đăng ký thi nên mình sẽ hạ xuống một bậc. Chấm điểm: B Tác giả: Kobe Minh họa: Huyền Kiu